Jakie są rodzaje żurawi budowlanych?
Żuraw budowlany jest jednym z największych urządzeń dźwignicowych, inaczej nazywanym żurawiem wieżowym. Najważniejszymi parametrami do opisu tego typu maszyny roboczej jest wysięg oraz wysokość podnoszenia. Wysięg mierzony jest w poziomie i określa odległość między hakiem, a osią obrotu. Natomiast wysokość podnoszenia mierzona jest w pionie i opisuje odległość między gardzielą haka, a posadowieniem żurawia wieżowego. Żurawie budowlane dzielą się na kilka typów, w zależności od wybranego kryterium konstrukcyjnego.
Żurawie budowlane, a wysięgnik i posadowienie
Podstawowym kryterium klasyfikacyjnym jest sposób posadowienia. Zgodnie z nim, żurawie budowlane dzielimy na stacjonarne oraz przejezdne. Żurawie stacjonarne najczęściej montowane są na krzyżu lub kotwie traconej, ale spotyka się również konstrukcje instalowane na szybie windy lub szczytowej kondygnacji budynku. Z kolei żurawie przejezdne wyposażone są w podwozie szynowe lub gąsiennicowe. Żurawie budowlane mogą być samomontujące lub instalowane z pomocą żurawi pomocniczych.
Podziału żurawi budowlanych dokonuje się również w oparciu o zastosowany typ wysięgnika. Wysięgnik jest elementem dźwignicy w formie ruchomego ramienia, poruszającego się obrotowo w płaszczyźnie pionowej. Wyróżniamy dwa rodzaje wysięgnika:
- Wodzakowy. Wykorzystywany jest przy konstrukcjach wielkogabarytowych (np. obiektach energetycznych) i ładunkach o dużym ciężarze. Mechanizm wodzakowy może być odciągowy lub bezodciągowy. Cięgnik, zwany w tym przypadku wodzakiem, porusza się poziomo po wysięgniku za pomocą zespołu dwóch cięgien.
- Wychylny. Cięgnik wychylny zainstalowany jest na końcu wysięgnika.
Miejsce obrotu w żurawiach budowlanych
Biorąc pod uwagę miejsce obrotu (góra/dół) oraz montaż, żurawie budowlane dzieli się na:
- Górno-obrotowe. Wykorzystywane są w średnich i dużych inwestycjach długoterminowych, a do prawidłowego montażu wymagają zastosowania żurawia samochodowego. Poszczególne elementy żurawia transportowane są na platformach, zwanych dłużycami. Rozładowywane są one w miejscu montażu przy użyciu dźwigu kołowego. Elementy wieży montowane są również przy pomocy dźwigu kołowego. Proces montażu obejmuje także balastowanie balastem centralnym krzyża oraz instalację obrotnicy, przeciwwysięgnika i wysięgnika. Wysięgnik jest montowany na podłożu, a następnie transportowany w całości. Ostatni etap to balastowanie przeciwwysięgnika. Balast musi zostać dostosowany do długości wysięgnika.
- Dolno-obrotowe. Żurawie dolno-obrotowe transportowane są ciągnikiem lub bezpośrednio na platformie niskopodwoziowej. Po posadowieniu żurawia w miejscu docelowym, jego montaż odbywa się automatycznie za pomocą pilota. Wieża i wysięgnik żurawia rozkładają się hydraulicznie lub liniowo. Balast dla przeciwwysięgnika transportowany jest na samochodach ciężarowych i instalowany na dole obrotnicy. Instalacja żurawia dolno-obrotowego jest bardziej ekonomiczna niż górno-obrotowego, a jego przestawianie nie wymaga przeprowadzania dodatkowych badań. Badania stanu technicznego przeprowadzane są bowiem raz do roku, a nie przed każdym montażem.
